سواد جنسی یعنی شناسایی ویژگی های جنسی زن و مرد و سطح نیاز آن در خود و جنس مقابل که اولویت اساسی در روند زناشویی محسوب می شود. رابطه جنسی زن و مردکه از مهم ترین پارامترهای زناشویی است تابع سواد جنسی آن هاست که سایر جنبه های رابطه از جمله روابط عاطفی را به شدت تحت تاثیر قرار داده و از آن ها تاثیر می پذیرد و هرگونه نا آگاهی یا کوتاهی در این خصوص بر زندگی زناشویی بسیار تهدید کننده می باشد و پس از مدتی خود را به شکل عدم رضایت جنسی، تنش، افسردگی، سرد مزاجی و فاصله عاطفی و در نهایت زمینه های جدایی و خیانت را به همراه دارد.  بنا براین هرگونه نوسان و تغییر در کیفیت زناشویی تاثیر مستقیمی به روابط جنسی و برعکس کیفیت رابطه جنسی تاثیر مستقیمی بر روابط زناشویی دارد.

رابطه جنسی مطلوب با زن:

طبق نظر مشاور تلفنی از همه اول نیاز به عشق، امنیت و آرامش روانی است و وفاداری مرد و اعتماد زن به همسرش، زمان مناسب و دور از مشغله فکری و جسمی، توجه و پاسخگویی مرد به احساسات و نیازهای عاطفی زن، صحبت های محبت آمیز و نوازش و .... و حفظ طراوت و تازگی دائم و مستمر عشق و در نظر گرفتن سه عامل توجه، محبت، و قدردانی و همچنین گوش سپردن مرد به صحبت های زن و اطمینان زن از دوست داشته شدن قلبی توسط مرد به عنوان تکیه گاهی محکم در زندگی از مواردی هستند که به داشتن رابطه جنسی مطلوب نقش مهمی را ایفا می کنند. و هر گونه مانع جسمی یا عاطفی باعث می شود که زن از مرد فاصله بگیرد و در این شرایط زن نه تنها لذتی نخواهد برد بلکه هر گونه نزدیکی مرد آزار و شکنجه روانی و جسمی محس.ب می شود و او را بیشتر متنفر خواهد کرد. عدم شناخت و نادیده گرفتن تفاوت های جنسیتی منجر به دلسردی و سرد مزاجی زن شده و موجب تهدید رابطه زناشویی و نهایتا طلاق عاطفی و از هم پاشیدگی خانواده می شود. زیرا که زنان و مردان از نظر مسائل جنسی تفاوت های بسیار فاحش با هم دارند که بی اطلاعی و نادیده گرفتن این تفاوت ها صدمات جبران ناپذیر زیادی را به همراه خواهد داشت.

اختلالات جنسی:

بر اساس گفته های مشاور و متخصص در این زمینه اختلال کارکرد جنسی به هرگونه مشکل جسمی یا روانشناختی گفته می شود که مانع ارتباط جنسی مطلوب و رسیدن فرد به لذت و ارگاسم جنسی می گردد که شامل موارد زیر است: احساس ناراحتی و درد در اعضای تناسلی، بیزاری و امتناع از عمل جنسی، فقدان میل جنسی، ناتوانی در حفظ فعالیت جنسی، انزال دیر رس یا زود رس، مشکل نعوض و حفظ آن برای مرد و ... می باشد.

اختلالات و گریز جنسی زنان:

وجود اضطراب پنهان به دلیل مورد آزار یا سو استفاده جنسی قرار گرفتن در کودکی، شنیده ها و مشاهدات عینی ا والدین و دیگران، فرار از جو متشنج خانواده و پناه بردن به تنهایی و خود ارضایی و ....می باشد. همچنین وجود عوامل فیزیولوژیکی که منجر به سرد مزاجی در زنان می شود و همچنین هر گونه احساسات منفی، تجربیات تلخ گذشته، مشکلات روانی، تابوی جنسی، بی تفاوتی، تحقیر و سرزنش و نداشتن پس نوازشی و واژینیسم از این دسته هستند.

اختلالات جنسی مردان:

نا توانی جنسی، اختلال انزال زودرس، اختلال نعوظ، پارافیلیا و .... از این دسته هستند که رابطه زناشویی را به شدت تحت تاثیر قرار می دهند و باید به آن ها توجه و درمان شوند در غیر این صورت رابطه را تحت تاثیر منفی قرار می دهد.

زندگی تک بعدی:

توجه و غرق شدن افراطی در یک بعد چه به صورت جسمانی و چه به صورت روانی، انسان را از رشد همه جانبه باز داشته، و تاثیر بسزایی در تعاملات اجتماعی و روابط جنسی او دارد. 

تیرگی روابط عاطفی:

تیرگی روابط عاطفی به تدریج روی روابط جنسی تاثیر منفی گذاشته و مخصوصا زن را که میل جنسی او ارتباط مستقیمی با روحیه و نشاط وی دارد، تحت تاثیر قرار می دهد و از نردیک شدن به مرد و تن دادن به نیاز جنسی وی باز می دارد. این نکته را فراموش نکنیم که تخلیه هیجانی مرد از طریق روابط جنسی  ولی تخلیه هیجانی زن از طریق ارتباط کلامی و عاطفی انجام می گیرد. ایجاد بی تفاوتی و سردی در روابط عاطفی و ارضا نشدن نیاز ها به مرور زمان رابطه را به سمت موارد خطرناکی نظیر جدایی، طلاق عاطفی و واقعی و حتی خیانت پیش ببرد از این رو برای این که بتوانید امور رابطه خود را در دست بگیرید و آن را دوباره به حالت مطلوب بازگردانید باید نسبت به درمان مسائل جنسی و مشکلات رابطه تان از لحاظ رابطه جنسی اقدام کنید و آن ها را نادیده نگیرید و پشت گوش نیندازید زیرا که رابطه نیازمند تلاش دو سویه است و کوتاهی از هر طرف باعث کاهش صمیمیت و در ادامه آن موارد شدید تر را به همراه خواهد داشت. در ازدواج برای حفظ طروات و تازگی رابطه تان باید همواره تلاش کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر با مرکز مشاوره در ارتباط باشید.