اختلال وسواس ویژگی های خاص خود را دارد و یکی از مباحث چالش بر انگیز در روانشناسی می باشد . باور های وسواسی خالص یعنی افکار وسواسی مزاحم ، پایدار ، تکرار شونده و با دوام پرخاشگری ، کفر گویی ، جنسی و از طرفی با آیین های رفتاری آشکار رو به رو هستیم یعنی رفتار های تکرار شونده که فرد احساس اجبار در انجام آن ها دارد که خود آن ها نیز نشئت گرفته از افکار تحریف شده خاص است مانند افکار مربوط به شست و شو ، شک و تردید در وارسی ، افکاری با محتوای ناتوانی در دور ریزی و دلبستگی به اشیا خاص و انباشت آن ها در ذخیره سازی و غیره . و باید بدانیم که در هر دو حالت مقاوم ، تکرار شونده ، مزاحم و غیر قابل پذیرش هستند .طبق نظر دکتر وسواس ایرانی وسواس های فکری خالص به طور معمول به صورت یک سری وقایع ذهنی بدون عمل اتفاق می افتند . ترس از وقایع ذهنی مانند افکار ذهنی در مورد تکانه ی آسیب به خود یا دیگران، افکار جنسی ، پرخاشگری ، کفر گویی و داشتن افکاری بر خلاف و در تضاد با معیار های ارزشی در مقایسه با ترس از موقعیت هایی مانند ترس از ارتقاع ، حیوانات و .... موجب افزایش میزان ناراحتی ، فرسودگی و آسیب کارکردی بیشتری در فرد می شود . 

افراد وسواسی از چه شیوه هایی استفاده می کنند ؟

این افراد جهت رهایی یا در تلاش جهت کاهش هیجان های ناشی از افکار ، از راهبرد های نا کار آمدی مانند اجبار ها و اجتناب ها استفاده می کنند . گیر افتادن و ماندن در این چرخه یعنی انجام رفتار های اجباری و باور های تحریفی موجب تقویت و تداوم اختلال وسواس میشود .

اختلال هایی که با وسواس وجه مشترک دارند چیست ؟

طبق نظر دکتر افسردگی ایران هم ابتلایی این اختلال با هراس اجتماعی ، وحشت زدگی ، اسکیزوفرنی ، اختلال خلق زمینه را برای درمان دشوار تر می کند . بسیاری از اختلال ها مانند کندن مو ، کندن ناخن ، بد شکلی بدن ، خود بیمار انگاری ، اختلال خوردن ، اختلال تورت و غیره وجه مشترکی با وسواس دارند . 

در مباحث روانشناسی و در رویکرد روان تحلیلی احتلال وسواس را به عنوان دفاع روان شناختی علیه احساس های خشم و تکانه های مبتنی و نشئت گرفته از دوران کودکی می داند . تکانه ها و هیجان هایی که هیچ گاه مورد پذیرش و تایید فرد قرار نگرفته و واکنش عینی و عملی هم روی ان انجام نمی شود ، در عین حال موجب اضطراب شدید و واکنش دفاعی در حیطه ی تفکر و رفتار می شود . 

اختلال وسواس موضعی در حیطه ی سلامت روان می باشد و فکری مزاحم و نا خواسته است این نوع فکر به صورت یک انگاره ی ذهنی ، تصویر ، تکانه و یا خاطره ظاهر می شود و شما آن ها را به عنوان یک رویداد نا خواسته و پریشان کننده تجربه می کنید . یک اجبار ، رفتاری طراحی شده جهت اجتناب یا کاهش ناراحتی ناشی از تجربه ی یک فکر وسواسی است . هر چقدر بیشتر برای خودتان دلسوزی کنید و از خودتان مراقبت کنید به همان نسبت بیشتر آسیب می بینند . هر چقدر از آن ها اجتناب کنید ، به همان نسبت بیشتر مجبور می شوید تا با آن ها رو به رو شوید . سعی می کنید که آن ها را به حال خود رها کنید اما نمی توانید . 

مفهوم پایه در ذهن آگاهی :

طبق نظر مشاور روانشناس تهرانی ذهن آگاهی حالت تایید و پذیرش آن چیزی است که در لحظه و در حال حاضر در حال وقوع است . ذهن آگاهی به عنوان یک مهارت شامل میزان توانمندی شما در آگاهی توجه و پرداختن به آن چیزی است که بر اساس اطلاعات دریافتی به مغز در ذهنتان اتفاق می افتد . تمرین ذهن آگاهی برای اختلال وسواس ، شامل گسترش ارتباط بین شما و ذهنتان و همکاری شما با هر کدام از این حیطه ها در مبارزه علیه این اختلال است . تجربه ی اختلال وسواس یعنی داشتن این احساس که ذهنتان به شدت از کنترل خارج است وقتی شما خودتان را از افکارتان جدا نبینید یا از آن ممایز نسازید ، ممکن است احساس کنید که رفتار شما تابعی از افکار شما است . و این امر به معنای مقابله با افکار مزاحم و به چالش کشیدن آن ها و مسئول حضور این افکار در ذهنتان هستید . اگر ظرفیتی را در خود ایجاد کنید تا بتوانید به مشاهده ی بهتری از آن چه در ذهنتان می گذرد بپردازید موجب می شود بتوانید با نگاه متفاوتی به محتوای افکارتان بپردازید . پذیرش آن چه در حال حاضر اتفاق می افتد و به سر بردن در ذهن آگاهی کامل است اما ، ضرورتا به معنای صلح و در آرامش به سر بردن نیست . شما در حال حاضر نیز می توانید اضطراب داشته باشید . ولی این را بدانید که شما تنها در این جا و اکنون می توانید بدون این که در مورد افکار و هیجان ها و احساساتتان قضاوت کنید و به آن ها بنگرید و بدون ترس تجربه کنید . برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید با مشاوران مراکز مشاوره تهران در تماس باشید .