خودکشی در صورتی که موفقیت آمیز باشد ، عمل مهلکی است که نمایانگر میل فرد به مردن است . و بین تفکر در مورد خودکشی و اقدام به آن طیفی وجود دارد . برخی روز ها ، ماه ها و سال ها پیش از اقدام به خودکشی در مورد آن برنامه ریزی می کنند و برخی دیگر بر اساس عملی تکانشی و بدون قصد قبلی به زندگی خود خاتمه می دهند .
عوامل خطر ساز خودکشی چیست ؟
عوامل خطر ساز خودکشی شامل جنس ، سن ، نژاد ، مذهب ، وضعیت تاهل ، شغل ، شرایط اقلیمی ، سلامت جسمی ، خودکشی پزشکان ، سلامت روانی و .... می باشد . بر اساس مطالعات مراکز روانشناسی ازدواج تهرانی میزان خودکشی در افراد مجرد بیشتر از افراد متاهل و بچه دار می باشد .
چه اختلالاتی خطر خودکشی را به همراه دارد ؟
اختلالات افسردگی :
اختلالات خلقی ارتباط زیادی با خودکشی دارند و حدود ۶۰ تا ۷۰ در صد قربانیان خودکشی در زمان مرگ ، افسردگی قابل توجهی داشته اند . اکثر بیماران مبتلا به اختلالات افسردگی در اوایل بیماری دست به خودکشی می زنند ، مردان بیشتر از زنان خودکشی می کنند و احتمال خودکشی در بیماران افسرده مجرد ، مطلقه ، بیوه و یا دچار داغداری اخیر بیشتر است . انزوای اجتماعی تمایل به خودکشی را در بیماران افسرده تقویت می کند .
اسکیزوفرنیا :
خطر خودکشی در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا بالا است و حدود ۱۰ درصد این افراد بر اثر خودکشی می مرند . عوامل خطر ساز خودکشی در بین بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا عبارت اند از : سن پایین ، جنسیت مذکر ، تجرد ، سابقه اقدام به خودکشی و ... است .
وابستگی به الکل :
حدود ۱۵ درصد همه بیماران الکلی دست به خودکشی می زنند و تحقیقات نشان می دهد که ۵۰ درصد همه ی قربانیان خودکشی در وابستگی به الکل ظرف یک سال قبل از خودکشی رابطه ی عاطفی نزدیکی را از دست داده اند . احتمالا این فقدان های بین فردی و سایر حوادث نا خوشایند زندگی بر اثر وابستگی به الکل عارض شده و در بروز علایم اختلال خلقی نقش دارند . این علایم هفته ها و یا ماه ها قبل از خودکشی وجود دارد .
اختلالات شخصیت :
درصد زیادی از افرادی که خودکشی می کنند مشکلات یا اختلالات شخصیتی گوناگونی دارند . ابتلا به اختلال شخصیت ممکن است از چند لحاظ عامل تعیین کننده ای در بروز رفتار انتحاری باشد . طبق مطالعات مراکز مشاوره طلاق در تهران اختلال شخصیت زمینه ساز اختلالات خلقی عمده نظیر افسردگی یا وابستگی به الکل است که موجب مشکلاتی در روابط و سازگاری اجتماعی می شود و به بروز حوادث نا خوشایند زندگی کمک می کند و توانایی فرد را در کنار آمدن با یک اختلال جسمی یا روانی ضعیف می کند و بین فرد و اطرافیانش تعارضاتی را به وجود می آورد .
اختلال اضطرابی :
تقریبا ۲۰ درصد بیماران مبتلا به اختلال وحشتزدگی یا پانیک و جمعیت هراسی دست به خودکشی نا موفق می زنند . با این حال اگر افسردگی هم همراه این اختلال باشد ، خطر خودکشی بالا می رود .
خودکشی قبلی :
بهترین نشانگر افزایش خطر خودکشی سابقه ی اقدام به خودکشی می باشد . افسردگی نه تنها با خودکشی موفق ارتباط دارد ، بلکه با اقدام های جدی برای خودکشی نیز همراه است . ویژگی بالینی که بیش از همه با جدی بودن قصد مردن همراه است تشخیص اختلال افسردگی است .
رفتار و افکار خودکشی شامل چه مواردی است ؟
اقدام به خودکشی عقیم :
رفتار جرح خود همراه با شواهد آشکار مبنی بر قصد فرد برای مردن که پیش از بروز آسیب جسمانی متوقف شده است .
اسیب عمدی به خود :
انجام تعمال بسیار دردناک ، مخرب و جراحت آمیز نسبت به خود بدون قصد مردن .
افکار خودکشی :
فکر کردن فرد به این که موجب مرگ خودش شود ، میزان وخامت به مشخص بودن نقشه ی خودکشی و میزان فصد خودکشی بستگی دارد .
قصد خودکشی :
انتظار ذهنی و میل به کنش خود تخریبی که به مرگ منجر می شود .
اقدام به خودکشی :
رفتار آسیب به خود که منجر به مرگ نشده و همراه با شواهد آشکار یا پنهان مبنی بر این که فرد قصد داشته بمیرد .
خودکشی :
مرگ توسط خود فرد با شواهد آشکار یا نهان مبنی بر قصد فرد برای مردن .
درمان :
طبق نظر روانشناس برتر ایران اکثر موارد خودکشی قابل پیشگیری است . ارزیابی احتمال خودکشی شامل موارد زیر است : گرفتن شرح حال و معاینه کامل وضعیت روانی بیمار و پرسش در مورد علایم افسردگی ، افکار قصد و طراحی خود کشی و اقدام به خود کشی . فقدان نقشه برای آینده ، بخشیدن وسایل شخصی ، وصیت کردن و تحمل فقدان اخیر همگی نشانگر افزایش خطر خودکشی هستند . تصمیم گیری به بستری کردن بیمار به شدت افسردگی و افکار خودکشی ، توانایی های بیمار و خانواده او برای کنار آمدن با مشکلات ، وضعیت زندگی بیمار ، فراهم بودن حمایت اجتماعی و وجود یا فقدان عوامل خودکشی بستگی دارد .
روز جهانی پیشگیری از خودکشی در ۱۰ سپتامبر برای افزایش آگاهی عمومی نسبت به خودکشی و پیشگیری از آن در نظر گرفته شده است . و مراکز مشاوره تهرانیان می تواند به افرادی که در معرض خطر هستند کمک کننده باشد .
دیدگاه خود را بنویسید