وسواس گاهی از دوران کودکی شروع می شود ولی در تمام سنین می توان آن را دید و فرد را به انجام و یا بازداشتن اعمالی وادار می کند . و ممکن است که به عنوان رفتاری بر خلاف میل و اراده انجام دهد و با آن که می داند افکار و رفتارش بیهوده است خود را در رها کردن از آن ها نا توان می داند . وسواس تاثیراتی در کارکرد خانواده می گذارد و ممکن است به خاطر آن مسائل اساسی و مهم زندگی مورد غفلت قرار بگیرد و یا برای جلوگیری از شرمندگی از فاش شدن از معاشرت با دوستان و اقوام دوری می کند .

وسواس به معنای مرضی کلمه عبارت است از نوعی احساس اجباری برای تکرار افکار و اعمال که مریض خود بر بیهوده و بی معنا بودن آن و نیز واکنش منفی اطرافیان که ممکن است جنبه ترحم ، تمسخر ، و یا مخالفت علنی داشته باشد آگاه است . 

وسواس فکری چیست ؟

وسواس فکری افکار ، تکانه ها و تصاویر ذهنی می باشد که به صورت پایدار و تکرار شونده است و ناراحتی و اضطراب فرد را به دنبال دارد . 

وسواس عملی چیست ؟

رفتار های تکراری مانند شستن دست ، منظم کردن و .... یا اعمال ذهنی مانند تکرار واژه ها یا دعا ها که فرد احساس می کند وادار به انجام دادن آن ها می باشد و یا بر اساس قواعد و اصولی باید آن ها را اجرا کند . این قواعد به شکل افراطی هستند و برای پیشگیری و کاستن از پریشانی طراحی می شوند در حالت کلی وسواس فکری عملی وقت گیر هستند و بیش از یک ساعت در روز صرف چنین اموری می شود و کارکرد عادی فرد در امور شغلی ، تحصیلی یا فعالیت ها و روابط اجتماعی و .... تداخل دارند . 

آثار و نشانه های وسواس چیست ؟

بررسی های مرکز مشاوره تخصصی خوب  نشان می دهد که اولین علایم وسواس در کودکان دو ساله دیده می شود و طفل توجه زیادی به یکسان نگه داشتن رفتار و حفظ آداب دارد . علایم این بیماری متشکل از آداب و رسوم خشک و غیر قابل انعطاف است و در آن اعمال ، تکرار کلمات و اعداد همیت زیادی پیدا می کنند . از علایم اولیه آن ترس ، تکرار یک طرز فکر و اندیشه ، تردید در عقاید و تصورات و در نهایت احساس اجبار می باشد . 

صورت های وسواس :

وسواس به شکل های مختلفی خود را نشان می دهد و در فرد مبتلا به صورت های زیر ملاحظه می شود . 

اجتناب :

این شکل از وسواس به صورت پرهیز و اجتناب از اشیا می باشد مهم ترین و بیش ترین جلوه این اجتناب را که به صورت پرهیز از آلودگی است در شست و شوی مکرر و افراطی می بینیم . فرد به منظور نجات خود سعی دارد افکار یا رفتار را به صورت اجتناب نا پذیر عمل کند . پرهیز های او نا امیدانه و برای او دارای صورت جبری است . 

تکرار و مداومت :

این نشانه ی دیگری برای وسواس است که او عمل بی حاصل و بیهوده را تکرار می کند در تکرار عمل آن چنان است که گویی نیرویی  از درون او را مجبور می کند که عملی را انجام داده و مکرر نماید . جلوه ای از این تکرار و شست و شوی بی حاصل که از ویژگی های آن یکنواختی و تکرار است . جلوه ی دیگر آن در لباس پوشیدن است که گاهی چند بار آن را می پوشد و از تن در می آورد و این تکرار به او آرامش می دهد و از این دید رفتارش می تواند نوعی واکنش دفاعی به حساب آید او در این کار خود را مجبور احساس می کند و نمی تواند از آن دست بر دارد .

تردید :

بی تصمیمی و دو دل بودن ، تردید در امور ، از دیگر صورت های وسواس اس . او قادر نیست که خوب تصمیم بگیرد و یا در اخذ آن به جایی برسد . ممکن است او در آن واحد امری را قبول داشته و یا نداشته باشد ، باور بکند و یا نکند . 

شک در عبادت :

طبق نظر بهترین متخصص وسواس جلوه ای دیگر از تردید شک در عبادت است مثلا می خواهد نماز بخواند ، می خواند ولی در وسط دچار شک می شود و ممکن است آن را دوباره تکرار کند . 

ترس :

طبق نظر روانشناس جنسی از علایم مهم وسواس ترس است و البته ترس بی ریشه و بی اساس است . اغلب ترس های آن ها به صورت ترس از نا پاکی است و اصرار او به نظافت است وحشت او اغلب از آلودگی و کثافت است و البته در مواردی هم ترس های مبهم مثل از کشتن کودک خود یا هل دادن و سقوط همسر و نزدیکانش . 

دقت و نظم  افراطی :

از دیگر نشانه های وسواس است سعی دارند همه چیز را دقیقا بر اساس ترتیب خاصی قرار دهند تا هیچ چیز غلط و پیش بینی نشده ای پدید نیاید آن ها در ایجاد نظم و ترتیب احساس خستگی نمی کند .

اجبار و الزام :

طبق نظر بهترین مشاور تلفنی ایران فرد وسواسی در خود احساس اجبار می کند و نا گزیر است همه اعمال و آداب خود را به صورت جبر انجام دهد . این احساس دائما توسعه می یابد آن چنان که همه اعمال و رفتار او را در بر می گیرد و زندگی فردی و اجتماعی او را به خطر می اندازد . 

از علایم دیگر می توان به سرگرمی های بی فایده مثل سرگرمی به شمارش موزاییک های حیاط ، بررسی اجر ها و نظم و ترتیب آن ها ، دستکاری مو ها و دکمه های لباس ، حفظ کرذن وسیله ای و نگه داری شدید از آن و .... می باشد .