بیدار شدن با احساس اضطراب یا حمله عصبی می‌تواند تجربه‌ای نگران‌کننده باشد که ممکن است شما را از ادامه خواب راحت بازدارد. اگر شما هم با این وضعیت روبرو شده‌اید، احتمالاً سوال دارید که چرا چنین اتفاقی رخ می‌دهد و چگونه می‌توانید آن را مدیریت کنید. در این مقاله، به دلایل احتمالی بیدار شدن با احساس حمله عصبی، عوامل مؤثر بر آن، و روش‌هایی برای مدیریت و کاهش این حالت می‌پردازیم.
حمله عصبی چیست و چرا ممکن است در خواب اتفاق بیفتد؟
دکتر روانشناس می گوید حمله عصبی، به حالت ناگهانی اضطراب شدید و نشانه‌های جسمانی مانند تپش قلب، عرق کردن، تنگی نفس و لرزش بدن اشاره دارد. این حالت معمولاً در شرایط استرس‌زا و حتی در زمان خواب ممکن است رخ دهد. عوامل مختلفی از جمله استرس و اضطراب، مسائل مربوط به سلامت روان، و تغییرات شیمیایی در بدن می‌توانند باعث ایجاد این حملات شوند.
علائم حمله عصبی در خواب
بیدار شدن با احساس حمله عصبی اغلب با نشانه‌های زیر همراه است:
•تپش قلب شدید
•عرق کردن بیش از حد
•احساس فشار در قفسه سینه
•احساس ترس شدید یا نگرانی
•سرگیجه یا احساس ضعف
•تنگی نفس
چرا این حالت در خواب رخ می‌دهد؟
در خواب، بدن و ذهن به حالت آرامش می‌روند، اما در برخی موارد، فرآیندهای شیمیایی و هورمونی در بدن می‌توانند دچار اختلال شوند و باعث بیداری ناگهانی با اضطراب شوند. به طور مثال، اگر سطح هورمون استرس (کورتیزول) به طور ناگهانی افزایش یابد، ممکن است شما با احساس اضطراب و تپش قلب از خواب بیدار شوید.
دلایل بیدار شدن با حمله عصبی
1. استرس و اضطراب روزمره
استرس‌های روزانه و نگرانی‌های زندگی می‌توانند به طور مستقیم بر خواب شبانه تأثیر بگذارند. اگر ذهن شما درگیر مشکلات یا تصمیم‌گیری‌های پیچیده باشد، ممکن است این نگرانی‌ها در خواب نیز ادامه پیدا کنند و شما را با حالت اضطراب بیدار کنند.
2. مشکلات خواب مانند بی‌خوابی
بی‌خوابی و اختلالات خواب نیز از عوامل مهمی هستند که می‌توانند باعث بیداری با اضطراب شوند. زمانی که خواب کافی و با کیفیت نداشته باشید، بدن شما آمادگی کافی برای مقابله با استرس‌های روز بعد را نخواهد داشت و ممکن است با حمله عصبی از خواب بیدار شوید.
3. تغییرات هورمونی
مشاوره خانواده تاکید دارد تغییرات هورمونی، به خصوص در افراد مبتلا به اختلالات هورمونی مانند تیروئید یا دیابت، می‌تواند باعث بروز اضطراب در هنگام خواب شود. افزایش ناگهانی هورمون‌های استرس مانند کورتیزول در طول شب می‌تواند شما را با احساس اضطراب از خواب بیدار کند.
4. مصرف کافئین و نیکوتین
مصرف زیاد کافئین و نیکوتین قبل از خواب می‌تواند تأثیرات منفی بر سیستم عصبی بگذارد و باعث شود که بدن شما در حالت هشدار باقی بماند. این وضعیت باعث می‌شود تا شما به راحتی با اضطراب از خواب بیدار شوید.
5. مصرف الکل
اگرچه برخی افراد به الکل برای کمک به خواب متوسل می‌شوند، اما الکل در واقع می‌تواند خواب شما را مختل کند و در اواسط شب باعث بیداری و احساس اضطراب شود.
6. اختلالات اضطرابی
برخی افراد به طور کلی با اختلالات اضطرابی مانند اضطراب فراگیر یا حملات پانیک مواجه هستند که می‌تواند در خواب نیز تأثیر بگذارد و باعث بیداری با حمله عصبی شود.
7. کابوس‌ها و رویاهای ترسناک
رویاهای بد و کابوس‌ها می‌توانند به طور مستقیم به احساس اضطراب و بیداری ناگهانی منجر شوند. کابوس‌ها می‌توانند اثرات جسمانی مانند تپش قلب و عرق کردن ایجاد کنند و باعث شوند که شما با احساس وحشت از خواب بیدار شوید.
8. تاثیرات داروها
برخی داروها، به خصوص داروهای محرک یا داروهای ضد افسردگی، می‌توانند باعث ایجاد حملات عصبی شوند. اگر دارویی مصرف می‌کنید که اثرات جانبی آن شامل اضطراب یا تحریک است، ممکن است دچار بیداری با حمله عصبی شوید.
چگونه با بیدار شدن با حمله عصبی مقابله کنیم؟
1. تمرین‌های تنفس و آرامش
وقتی با احساس اضطراب از خواب بیدار می‌شوید، تمرکز بر روی تنفس می‌تواند به کاهش اضطراب کمک کند. نفس عمیق بکشید و سعی کنید با تمرکز بر روی تنفس، ضربان قلب خود را کاهش دهید.
2. مدیتیشن و مراقبه
دکتر روانشناس می گوید مدیتیشن و تمرین‌های مراقبه قبل از خواب می‌توانند به کاهش اضطراب و آرامش ذهن کمک کنند. تکنیک‌های ذهن‌آگاهی (mindfulness) به شما کمک می‌کند تا قبل از خواب، ذهن خود را از نگرانی‌ها خالی کنید و با آرامش بیشتری به خواب بروید.
3. مصرف محدود کافئین و نیکوتین
از مصرف زیاد کافئین و نیکوتین قبل از خواب خودداری کنید. این مواد می‌توانند سیستم عصبی را تحریک کرده و باعث بیداری با حمله عصبی شوند.
4. ایجاد محیط خواب مناسب
اطمینان حاصل کنید که اتاق خواب شما آرام، تاریک و خنک باشد. استفاده از تخت و بالش راحت و کاهش عوامل محرک در اتاق، می‌تواند به خواب عمیق و آرام کمک کند.
5. پیگیری از متخصص
اگر بیداری با حمله عصبی به طور مداوم رخ می‌دهد، بهتر است به یک متخصص سلامت روان مراجعه کنید. ممکن است نیاز به مشاوره یا درمان‌های دارویی داشته باشید تا اضطراب شبانه شما کاهش یابد.
6. کاهش مصرف الکل
مصرف الکل می‌تواند خواب را مختل کند و به احساس اضطراب شبانه منجر شود. با کاهش یا قطع مصرف الکل، می‌توانید کیفیت خواب خود را بهبود ببخشید.
7. تمرین‌های ورزشی منظم
مشاوره خانواده تاکید دارد فعالیت بدنی منظم در طول روز می‌تواند به کاهش سطح اضطراب و استرس کمک کند. ورزش به شما کمک می‌کند تا انرژی‌های منفی را تخلیه کنید و با آرامش بیشتری به خواب بروید.
8. روتین خواب منظم
یک برنامه خواب منظم می‌تواند به شما کمک کند تا بدن و ذهن خود را برای خواب بهتر آماده کنید. سعی کنید هر شب در یک ساعت معین بخوابید و در یک ساعت معین بیدار شوید.
9. تکنیک‌های کاهش استرس
استفاده از تکنیک‌های کاهش استرس مانند یوگا، تای چی و تمرینات آرامش می‌تواند به شما کمک کند تا با استرس روزانه مقابله کرده و از اضطراب شبانه جلوگیری کنید.
10. داروهای آرامبخش تحت نظر پزشک
در برخی موارد، استفاده از داروهای آرامبخش به صورت موقت می‌تواند به شما کمک کند تا خواب راحت‌تری داشته باشید. البته همیشه باید تحت نظر پزشک از این داروها استفاده کنید.
نتیجه‌گیری
از منظر مطب روانشناسی بیدار شدن با حمله عصبی تجربه‌ای است که بسیاری از افراد با آن مواجه می‌شوند. از عوامل شایع آن می‌توان به استرس، تغییرات هورمونی، مصرف کافئین، و اختلالات اضطرابی اشاره کرد. با استفاده از تکنیک‌های مختلف از جمله تمرین‌های تنفسی، مدیتیشن، و ایجاد روتین خواب منظم، می‌توانید این وضعیت را مدیریت کرده و خواب آرام‌تری داشته باشید. اگر بیداری با حمله عصبی به طور مداوم رخ می‌دهد، بهتر است به یک متخصص مراجعه کنید.
دیدگاه خود را بنویسید