نوجوانی دوره ای است که با گذر از مراحل مداوم و متفاوتی از اشوب ها و مسایپئل اجتماعی به سوی رشد اجتماعی سالمی در نوسان است. مشاور روانشناس می گوید مسائل مهم دوره ی نوجوانی عبارت اند از تغییر روابط با اعضای خانواده، و سایر بزرگسالان و تغییر روابط گروهی با همسالان . تعداد زیادی از فرایند های اجتماعی شدن مربوط به ارضای نیاز ها یا یادگیری روش هایی برای جهت دادن غرایز به سوی رفتارهای سالم برای کسب رضایت است. عواملی که بر رفتار اجتناعی اثر می گذارند به ترتیب عبارت اند از همسالان ،خانواده ،کارکنان مدرسه، رسانه های گروهی و کتاب ها . در واقع نفوذ خانواده و مدرسه ممکن است در مواردی یکسان باشد و شاید هم مدرسه از اهمیت بیشتری برخوردار باشد. هنگام رسیدن کودک به دوره نوجوانی و گذر از این مرحله تغییرات عظیمی در نظام خانواده رخ می دهد. در خلال این دوره فرد سعی می کند که خود را از نظر روانی از خانواده جدا کند و خارج از خانه هویت خودش را پیدا کند. روابط با والدین ممکن است رفتارهای مقابله ای مثبت یا منفی در نوجوانان ایجاد کند. کسانی که مواد مخدر مصرف می کنند ممکن است یا به علت ان باشد که می خواهند با والدین خود رقابت کنند یا این که قصد دارند علیه ارزش های پدر و مادر خویش قیام کنند. هر چه میران قید و بند ها در خانواده بیشتر باشد واکنش های طغیان گرانه فرد بیشتر خواهد بود.
مطالعات مطب مشاوره نشان می دهد که مولفه های گرایش نوجوانان به مصرف مواد مخدر اشکال و ابعاد مختلفی دارد که در ادامه به ان ها اشاره ای می کنبم.
عدم شناخت و اگاهی خانواده:
یکی از علل گرایش نوجوانان به مصرف مواد مخدر پایین بودن سطح اگاهی و اطلاعات دقیق بعضی از خانواده ها در ارتباط با اعتیاد و مشخصات این مواد و ضررهای ان است.
اعتیاد والدین:
فرزندانی که در خانواده های معتاد زندگی می کنند ترس و قبح معتاد شدن برای ان ها از بین رفته است و عادی شدن مصرف مواد مخدر در خانواده موجب سهولت گرایش نوجوانان و‌جوانان به مصرف این مواد است. اگر پدر و مادر در خانواده معتاد باشند اعتیاد انان از یک سو کنترل و تسلط بر بچه ها را کاهش می دهد و از سوی دیگر عامل انتقال این بلا به بچه ها می شود. مطالعات گسترده روانشناس خانواده نشان می دهد که نوجوانان و جوانانی که در خانواده های همراه با اعتیاد بزرگ شده اند بیشتر از سایر همسالان خود در معرض مصرف مواد مخدر قرار دارند.
کمبود محبت
مشاور روانشناس مهر و محبت را در تکوین شخصیت هر فرد مهم می داند و محرومیت عاطفی موجب بروز اختلال منش و انواع انحرافات می گردد. مطالعات نشان داده است که نود و یک در صد مجرمان در ارتباط با ارتکاب جرم به نحوی دچار مشکل عاطفی بوده اند وقتی ارتباط عاطفی وجود نداشته باشد و جوان از سوی والدین احساس بی محبتی کند مجبور می شود دست نیاز به سوی دیگران دراز کند. در این صورت است که افراد سو استفاده کرده و او را در دام می اندازند و با برقراری ارتباط عاطفی دروغین او را به سمت دیگری هدایت می کنند.
اشفتگی کانون خانواده:
از دیگر مولفه های مهم که روانشناس خانواده اشاره کرده گرایش نوجوانان به مصرف مواد مخدر گسسته شدن پیوند های عاطفی میان اعضای خانواده است. هر چند در بسیاری از خانواده ها پدر و مادر حضور فیزیکی دارند اما متاسفانه حضور واقعی ان ها برای فرزندان به دلایلی محسوس نیست. در برخی خانواده پدر و مادر یا هر دو به عللی همچون مرگ ، طلاق و …. نه حضور واقعی دارند و نه ظاهری. خانواده هایی که با معضل طلاق همراه هستند فرزندان پناهگاه واقعی خود را از دست می دهند و هیچ هدایت کننده ای در جریان واقعی زندگی ندارند و در دریای مواج اجتماع اسیر می شوند.
مشکلات ناشی از طلاق یا جدایی و مرگ و میر والدین همگی حکایت از عدم امکان و یا عدم کنترل و نظارت توسط والدین است. و از ان رو که ارتباط صمیمانه ان ها با فرزندان به میزان قابل توجهی کم بوده است این گونه رفتار ها موجب سرخوردگی فرزندان از دوران کودکی می شود و با افزایش سن و گذر از نوجوانی و جوانی مشکلات وسیع و گسترده ای که یکی از ان ها مصرف مواد مخدر و اعتیاد است گریبان‌گیر می شود.
علل اعتیاد چیست؟
سازمان بهداشت جهانی به سه عامل دارویی و فارماکولوژیکی ، فردی و شخصیتی و اجتماعی اعتیاد اشاره کرده است. اعتیاد ممکن است از طریق معاشرت با معتادان در اثر کنجکاوی فرد پیش اید و در برخی موارد با اختلال های شخصیتی در فرد همراه است.
عوامل به وجود اورنده ی شخصیت عبارت اند از عوامل دارویی و فارماکولوژیکی، عوامل روانشناختی، عوامل خانوادگی، عوامل اجتماعی و عوامل سیاسی تقیسم کرد.
در هر حالت این بلای بسیار خطرناکی است که به خاطر دلایلی که در قسمت بالا اشاره کردیم نوجوانان را درگیر می کند . از این رو شما به عنوان والد الگوی مهم زندگی فرزندتان هستید و رابطه شما با ان ها و کیفیت مطلوب رابطه شما با فرزندتان بسیار مهم و حیاتی است. برای جلوگیری از چنین شرایط نا مناسب مسائل فرزند پروری را مهم بدانید و برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با مطب مشاوره در ارتباط باشید.
دیدگاه خود را بنویسید