روانشتاسان معتقدند شخصیت یا خلق و خوی یک کودک ذاتی است و والدین نمی توانند تغییر چندانی در آن ایجاد کنند. و خلق و خوی کودکتان می تواند دریچه ای برای شناخت شخصیت بزرگسالی او باشد. زیرا که مطالعات نشان می دهد شخصیت دوران کودکی بر شخصیت دوران بزرگسالی تاثیرگذار است. و همچنین به والدین کمک می کند تا جنبه هایی از شخصیت فرزندتان که برایتان جذاب نیستند را بپذیرید. و در نهایت می توان گفت که با دانستن خلق و خوی فرزندمان قادر خواهیم بود رفتار کودکمان را بهتر کنترل کنیم. توماس و چس 9 بعد خلق و خو را مطرح کرده اند که شامل سطح فعالیت، خلق غالب، جامعه پذیری، نظم پذیری، سازگاری، حساسیت، شدت عکس العمل، حواس پرتی، تداوم توجه است که در ادامه برای آشنایی بیشتر هر کدام از موارد را مطرح می کنیم.

سطح فعالیت:

اگر که فرزند شما پر تحرک است و بی حرکت نشستن در زمان غذا خوردن و یا درس خواندن برایش دشوار است احتمالا فرزند شما فعال است. والدینی که فرزندان فعال دارند، می توانند با بردن آن ها به محوطه بازی ها و یا بازی های خارج از منزل با این ویژگی شخصیتی فرزندشان سازگار شوند. در زمان انجام فعالیت های آرام نیز می توانید حرکاتی را با آن ترکیب کنید و اگر که کودک کم تحرکی دارید می توانید زمان بیشتری را برای مطالعه و فعالیت هنری صرف کنید. و معمولا کنار آمدن با کودکان سطح فعالیت پایین تر راحت تر است.

خلق غالب:

برخی از کودکان شاد هستند ولی برخی دیگر خلق جدی تر دارند و کمتر لبخند می زنند و .... والدین کودکانی که خلق های منفی بیشتری را در فرزندان خود دارند، می توانند در راستای پذیرش و همدردی عواطف کودکشان تلاش کنند و شرایط بهتری را برای آن ها رقم بزنند.

جامعه پذیری:

کودکی که بیشتر اجتماعی است از بازی کردن با تعداد زیادی از کودکان لذت برده و تلاش می کند به کودکان و بزرگسالان دیگر نزدیک شود ولی در مقابل کودکلنی که کمتر اجتماعی هستند افراد آشنا را ترجیح می دهند و در محیط های جدید نزدیک والدینشان و یا مراقب اصلی باقی می مانند. و آن ها از بودن در کنار دیگر کودکان احساس خجالت می کنند و ممکن است ترجیح دهند که خودشان بازی کنند. والدین کودکان خجالتی بهتر است که به کودکانشان فرصت دهند تا خود را با موقعیت ها و افرادجدید وقف دهند. 

منظم بودن:


طبق مطالعات صورت گرفته در مرکز مشاوره روانشناسی کودکانی که الگوهای منظم خوردن و خوابیدن و استفاده از توالت دارند، دارای نظم بیشنری بوده و کنترل آن ها نیز ساده تر است. کودکانی که با نظم کمتر هستند برخورد با آن ها پر از چالش است. و در برخورد با چنین کودکانی والدین باید عادت هایی را در آن ها ایجاد کنند. برای مثال سر ساعت مشخصی به سمت تخت فرستاده شوندو ...

سازگاری:

برای کودکان سازگار رفتن به مکان های جدید آسان است. آن ها با گذرندان شب در خانه ای جدید مشکلی ندارند ولی کودکانی که سازگاری کمتری دارند امور عادی روزمره را ترجیح می دهند و با تغییر به دشواری کنار می آیند. ان ها تغییراتی که در خانه پیش می اید را با دشواری کنار می ایند و دوست ندارند. والدین چنین کودکانی می توانند ان ها را برای هر گونه تغییر در امور عادی روزمره آماده کنند و یا این که در طول روز برنامه های مختلف را در نظر بگیرند که تا گذر از فعالیتی به فعالیت دیگر برای آن ها اسان تر باشد.

حساسیت:

کودکانی که نسبت به محرک های فیزیکی بسبار حساس هستند، احتمال بیشتری دارد که هنگلم شنیدن صداهای بلند به گریه بیفتند. ولی در مقابل کودکانی که حساست کمتری دارند به محیط های جدید توجه کمتری دارند . از ان جایی که نحیط های شلوغ و پر سر و صدا کودکتان را آزار می دهد، بهتر است تا زمانی که کودکاند از رفتن به مهمانی های شلوغ بپرهیزید و یا به آن ها فرصت لازم برای سازگاری را بدهید.

شدت عواطف:

کودکانی که عواطف پرشوری دارند احساسات قوی تری را تجربه می کنند و خشم و ناراحتی را به راحتی بروز می دهند و در مواقع خوشحالی نیز شادی را نشان می دهند. در مقابل کودکانی که احساساتشن شدت کمتری دارد آسان گیر هستند و به سادگی ناراحت نمی شوندو کنترل کودکانی دسته اول به دلیل بروز ناگهانی دشوار تر است و والدئین می توانند با آموزش دادن ابراز احساسات به شیوه سازنده آن ها را در کنار آمدن با عواطفشان یاری کنند. 

سرسختی:

طبق مطالعات مشاوران خانواده کودکانی که سرسخت هستن زمانی که با معمایی مواجه میشوند از حل آن دست نمی کشند و برای آن پافشاری می کنند و از طرفی این کودکان اگر نخواهند که کاری را انجتم دهند راضی کردنشان نیز سخت است اما در مقابل بچه هایی که سرسختی کمتری دارند راحت تر می توان به انجام کاری رهنمون ساخت ولی حواسشان به راحتی پرت می شود. وادلین کودکان دسته اول ممکن است که کودکانشان را لجباز و یک دنده بدانند ولی در بلند مدت ممکن است که خصیصه خوبی برای آن ها باشد. 

توماس و چس سه نوع خلق و خوی اساسی را مطرح کرده اند که شامل کودکان با خلق و خوی دشوار است شامل کودکانی می شود که عواطف شدید و خلق منفی دارند و در سازگاری و نظم و جامعه پذیری ضعیف هستند. و کودک راحت و کودک دیر جوش از دو دسته دیگر هستند که والدین برای این که بتوانند روابط بهری با فرزندشان داشته باشند بهتر است که این ویژگی ها را بپذیرند و آن ها را قبول کنند. جنگیدن بر سر آن و بسیاری از رفتارهای مخالفت آمیز باعث می شود که کودکتان دشوار تر شده و در نتیجه  ارتباط مناسبی بین شما و فرزندتان برقرار نمی شود. پس بهتر است کارهایی که می تواند برای آن ها بهتر باشد را در نظر بگیرید و به انجام آن ها ترغیب کنید تا راحت تر با آن شرایط کنار بیایید. برای کسل اطلاعات بیشتر در این زمینه با مرکز روانشناسی در ارتباط باشید.